ضوابط و قوانین آسانسور برای ساکنین ساختمان

با افزایش روزافزون تعداد ساختمانهای بلند و چند طبقه در شهرها، استفاده از آسانسور به یک نیاز واقعی تبدیل شده است. اما مانند همه وسایلی که در جامعه کاربرد دارند، استفاده از آسانسور نیز قوانین و مقررات خاص خود را دارد. این ضوابط و قوانین  به این دلیل وضع شده اند که ضمن جلوگیری از هر گونه سوء استفاده، اطمینان حاصل شود که نصب، نگهداری و کاربرد آسانسور در ساختمانها به طور صحیح و مناسب صورت می گیرد. با این حال، در بسیاری مواقع ساکنان ساختمان به دلیل ناآگاهی از این ضوابط و قوانین، با نگهبانان ساختمان یا اعضای هیات مدیره دچار مشکل و اختلاف می شوند. با خواندن این مقاله، با این ضوابط و قوانین به خوبی آشنا خواهید شد.

آسانسور، به این دلیل که به طور مشترک مورد استفاده ساکنان ساختمان قرار می‌گیرد، اغلب باعث اختلافات زیادی می شود. این اختلافات اغلب بر سر مواردی از قبیل اجازه نصب آسانسور، پرداخت هزینه ها (اعم از هزینه نصب، تعمیرات، سرویس سالانه و…) و آداب استفاده از آسانسور به وجود می آیند. در ادامه نگاهی خواهیم داشت به شماری از قوانین مربوط به این موارد.

نصب آسانسور

بر اساس قوانین نظام مهندسی، سازنده ساختمان موظف است که برای ساختمان‌های بیش از 4 طبقه آسانسور نصب کنند، اما در مورد ساختمانهای کمتر از 4 طبقه، چنین الزامی وجود ندارد. در صورتی که سازنده آسانسور را نصب نکرده باشد، ساکنان ساختمان می توانند خودشان اقدام به نصب آسانسور کنند که در این صورت، هزینه نصب آسانسور بر عهده همه ساکنان ساختمان است (طبقات همکف، اول و سایر طبقات).

هزینه‌های آسانسور

هزینه نصب آسانسور

همانطور که گفته شد، در ساختمانهای بیش از 4 طبقه، نصب آسانسور و پرداخت هزینه‌ها بر عهده سازنده است. اما در مورد ساختمانهای کمتر از 4 طبقه، طبق ماده 4 قانون تملک آپارتمان ها، هزینه ها بر عهده همه ساکنان است (طبقات همکف، اول و سایر طبقات). لازم به ذکر است که در صورتی که مجموع مساحت آپارتمان های طبقه دوم، سوم و چهارم از طبقه اول بیشتر باشد، مالک طبقه اول نمی‌تواند با نصب آسانسور مخالفت کند و ملزم است سهم خود را از هزینه‌های مربوط به نصب آسانسور بپردازد.

هزینه سرویس و نگهداری آسانسور

از آنجا که ایمنی آسانسور به طور مستقیم با ایمنی و سلامت ساکنان ساختمان در رابطه است، غفلت در نگهداری و سرویس بموقع آن می‌تواند منجر به صدمات جبران ناپذیری شود. به همین دلیل، قوانین ملی استاندارد مدیران و مسئولان ساختمان را ملزم می‌کنند که سرویس آسانسور را به طور ماهیانه و بازرسی آن را هر سال یک بار انجام دهند. لازم است که وضعیت آسانسور به طور مرتب چک شود و در صورت نیاز، تعمیرات انجام شوند. همچنین، لازم است که آسانسور به طور سالانه سرویس شود تا از بروز خرابی آسانسور و مشکلات و صدمات ناشی از آن جلوگیری شود. بدیهی است که هزینه سرویس، تعمیرات و تعویض قطعات بر عهده همه ساکنان ساختمان (حتی طبقه اول و همکف) است.

لازم به ذکر است که اگر یکی از واحدها خالی باشد، مالک آن واحد نمی‌تواند از پرداخت هزینه‌ها شانه خالی کند و باید سهم خود از هزینه ها را تمام و کمال بپردازد. همچنین، در صورتی که یکی از واحدها در اجاره باشد، مستاجر ملزم به پرداخت هزینه های سرویس و نگهداری از آسانسور است، اما هزینه تعمیرات و خریداری قطعات مورد نیاز بر عهده مالک است.

وظایف مدیر ساختمان در قبال آسانسور

به دلیل حساس و پرخطر بودن آسانسور و ضوابط و قوانین مربوط به ایمنی آن، مدیر ساختمان موظف است آن را بیمه کند. همچنین تعیین سهم هر واحد از هزینه های آسانسور (اعم از هزینه بیمه، برق، سرویس و نگهداری، تعمیرات، نظافت، زیباسازی و …) برعهده مدیر ساختمان است. وظیفه مهم دیگری که مدیر ساختمان بر عهده دارد عقد قرارداد سرویس و نگهداری و بازرسی آسانسور و دریافت تاییدیه آسانسور است. در صورتی که این قرارداد بسته نشده باشد و سرویس و نگهداری و بازرسی آسانسور بموقع انجام نشده باشد، مسئولیت هرگونه آسیب به ساکنان ساختمان به دلیل خرابی آسانسور، متوجه مدیر ساختمان خواهد بود.

خسارات وارده به آسانسور بر عهده کیست ؟

آسانسور وسیله پرخطر و حساسی است که در ساختمان به طور مشترک مورد استفاده قرار می‌گیرد و وظیفه حفظ و نگهداری از آن بر عهده همه ساکنان است. در صورتی که یکی از واحدها خسارتی به آسانسور وارد کند، خود باید هزینه ها رفع آن را بپردازد که البته تصمیم گیری در مورد نحوه جبران خسارت بر عهده مدیر ساختمان خواهد بود. در این رابطه، توجه به چند نکته لازم ضروری است: حمل بار از طریق آسانسور مجاز نیست و نباید از آن برای اسباب کشی یا هرگونه جابجایی بار استفاده کرد. معمولا خسارات وارده در این زمینه به این دلیل اتفاق می‌افتد که افراد فکر می کنند می توانند از آسانسور نفربر به جای آسانسور باربر استفاده کنند و به میزان وزن مجاز با آن بار جابجا می کنند. جابجایی بار با آسانسور می‌تواند خساراتی را در پی داشته باشد که جبران آن بر عهده فرد یا واحد خاطی خواهد بود.

آداب استفاده از آسانسور

آسانسورها مکانهایی هستنند که به طور مشترک مورد استفاده قرار می‌گیرند، بنابراین استفاده از آنها مستلزم رعایت قواعد و آداب خاصی است. این قواعد و آداب به وجود آمده اند تا اطمینان حاصل شود که افراد هنگام استفاده از آسانسور دچار آسیب نمی‌شوند، راحت هستند و می‌توانند به شکل مناسبی در محیط پیرامون خود رفت و آمد کنند. تعدادی از این قواعد و آداب را در ادامه ذکر خواهیم کرد:

• در صورت امکان، از آسانسور برای جابجایی به اندازه یک طبقه استفاده نکنید. این کار باعث توقف آسانسور در همه طبقات می شود و ممکن است برای دیگرانی که در آسانسور حضور دارند ناراحت کننده باشد.
• هنگام حضور در آسانسور، تا حد ممکن فاصله فیزیکی خود را با دیگران حفظ کنید و خیلی نزدیک به آنها نایستید.
• همیشه رو به در آسانسور بایستید. سعی کنید هنگام ورود به آسانسور، خیره در چشم دیگران نگاه نکنید زیرا این کار می تواند باعث ناراحتی آنها شود.
• با صدای بلند با تلفن صحبت نکنید. سعی کنید مکالمه های تلفنی تان را خصوصی نگه دارید.
• هنگامی که آسانسور پر است، هنگام خروج به دیگران با آرنج ضربه نزنید و آنها را به سمت بیرون هل ندهید.

با اینکه آسانسورهای ساختمان های مسکونی در بسیاری اوقات نیاز به رعایت آداب سخت‌گیرانه ندارند، اما رعایت این اصول در مواقعی لازم است و باعث راحتی و احساس امنیت ساکنان ساختمان و مهمانان آنها می‌شود.

سخن آخر؛

در دنیای امروزی، وجود ساختمان‌های بلند و چند طبقه استفاده از آسانسور را اجتناب ناپذیر می کنند. در این مقاله به تعدادی از قوانین و ضوابط استفاده از آسانسور در ساختمانهای مسکونی اشاره کردیم و نیز در مورد آداب استفاده از آسانسور صحبت کردیم. بدیهی است که توجه به این ضوابط و قوانین و نیز رعایت آداب مربوط به استفاده از آسانسور، باعث امنیت و راحتی همه ساکنان ساختمان و مهمانان آنها خواهد شد.